Nội Tiết Tố Nữ Estrogen Và Những Điều Bạn Cần Biết

Nội tiết tố nữ (Estrogen) là một loại hormone đóng nhiều vai trò khác nhau trong cơ thể. Ở phụ nữ, nó giúp phát triển, duy trì khả năng sinh sản, thậm chí cả về ngoại hình và sức khỏe của người phụ nữ.

Estrogen tác động đến sức khỏe nhận thức, sức khỏe của xương, chức năng của tim mạch và các quá trình khác của cơ thể.

Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều biết đến nó về vai trò của nó cùng với Progesterone đối với sức khỏe sinh sản và tình dục nữ.

Buồng trứng, tuyến thượng thận và các mô mỡ đảm nhận nhiệm vụ sản xuất estrogen. Hormone này đều có ở cả cơ thể phụ nữ và nam giới, nhưng ở phụ nữ nó được tạo ra nhiều hơn.

Trong bài viết này, chúng tôi xem xét chi tiết hơn về nội tiết tố nữ Estrogen, bao gồm chức năng của nó, triệu chứng khi bị rối loạn nội tiết tố nữ, nguyên nhân và các biện pháp giúp cân bằng nội tiết tố nữ.

1. Các loại nội tiết tố nữ

Có 3 loại Estrogen khác nhau:

1.1. Nội tiết tố nữ Estrone

Đây là loại Estrogen có trong cơ thể sau khi mãn kinh. Đây là một dạng Estrogen yếu hơn và cơ thể có thể chuyển đổi thành các dạng Estrogen khác nếu cần thiết.

1.2. Nội tiết tố nữ Estradiol

Cả nam và nữ đều sản xuất Estradiol, và đây là loại Estrogen phổ biến nhất ở phụ nữ trong những năm sinh sản.

Quá nhiều Estradiol có thể dẫn đến mụn trứng cá, mất ham muốn tình dục, loãng xương và trầm cảm. Nồng độ rất cao có thể làm tăng nguy cơ ung thư tử cung và ung thư vú. Tuy nhiên, nếu nồng độ thấp có thể dẫn đến tăng cân và các bệnh về tim mạch.

1.3. Nội tiết tố nữ Estriol

Nồng độ Estriol tăng trong thời kỳ mang thai, vì nó giúp tử cung phát triển và chuẩn bị cho cơ thể thực hiện quá trình sinh nở. Nồng đợ Estriol đạt cao nhất ngay trước khi sinh.

2. Chức năng của nội tiết tố nữ

Nội tiết tố nữ cho phép các cơ quan sau hoạt động:

• Buồng trứng: kích thích sự phát triển của nang trứng.
• Âm đạo: Trong âm đạo, estrogen duy trì độ dày của thành âm đạo và thúc đẩy quá trình bôi trơn.
• Tử cung: tăng cường và duy trì màng nhầy lót tử cung, điều chỉnh lưu lượng và độ dày của chất tiết nhầy tử cung.
• Vú: cơ thể sử dụng Estrogen để hình thành các mô vú. Hormone này cũng giúp ngăn dòng sữa sau khi cai sữa.

3. Nồng độ Estrogen trong cơ thể nữ giới là bao nhiêu?

Nồng độ Estrogen khác nhau tuỳ mỗi người và luôn thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt và trong suốt cuộc đời của phụ nữ. Sự thay đổi này đôi khi có thể gây ra các tình trạng như thay đổi tâm trạng trước kỳ kinh nguyệt hoặc bốc hỏa trong thời kỳ mãn kinh.

Xét nghiệm máu giúp xác định được nồng độ Estrogen. Mặc dù nó có thể khác nhau ở mỗi người, nhưng đây là những nồng độ được coi là trong phạm vi bình thường tính bằng picogam trên mililit (pg / mL):

• Phụ nữ trưởng thành, tiền mãn kinh: 15-350 pg / mL
• Phụ nữ trưởng thành, sau mãn kinh: <10 pg / mL
• Nam giới trưởng thành: 10-40 pg / mL

Nồng độ sẽ thay đổi rất nhiều trong suốt chu kỳ kinh nguyệt.

4. Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến nồng độ Estrogen

• Mang thai, cuối thai kỳ và cho con bú
• Dậy thì
• Thời kỳ mãn kinh
• Tuổi lớn hơn
• Thừa cân và béo phì
• Ăn kiêng cực độ hoặc chán ăn tâm thần
• Tập thể dục hoặc làm việc nặng
• Việc sử dụng một số loại thuốc, bao gồm steroid, ampicillin, thuốc chứa estrogen, phenothiazin và tetracyclin
• Một số tình trạng bẩm sinh, chẳng hạn như hội chứng Turner
• Huyết áp cao
• Bệnh tiểu đường
• Suy buồng trứng nguyên phát
• Tuyến yên kém hoạt động
• Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)
• Khối u ở buồng trứng hoặc tuyến thượng thận

5. Mất cân bằng nội tiết tố nữ

Sự mất cân bằng của nội tiết tố nữ dẫn đến:

• Kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh
• Ra máu quá ít hoặc quá nhiều trong thời kỳ kinh nguyệt
• Các triệu chứng tiền kinh nguyệt hoặc mãn kinh nghiêm trọng hơn
• Bốc hỏa, đổ mồ hôi ban đêm hoặc cả hai
• Khối u không phải ung thư ở vú và tử cung
• Thay đổi tâm trạng và các vấn đề về giấc ngủ
• Tăng cân, chủ yếu ở hông, đùi và eo
• Giảm ham muốn tình dục 
• Khô âm đạo và teo âm đạo
• Mệt mỏi
• Tâm trạng căng thẳng
• Cảm giác trầm cảm và lo lắng
• Da khô

Một số hiệu ứng này thường gặp trong thời kỳ mãn kinh.

Một số bệnh di truyền và các tình trạng khác có thể dẫn đến lượng estrogen cao ở nam giới, có thể dẫn đến:

• Khô khan
• Rối loạn cương dương
• Ngực lớn hơn, được gọi là nữ hóa tuyến vú

Nam giới có nồng độ estrogen thấp có thể có mỡ bụng dư thừa và ham muốn tình dục thấp.

6. Điều trị rối loạn nội tiết tố nữ

Nếu một người có nồng độ Estrogen thấp, bác sĩ có thể kê thuốc hoặc các thực phẩm chức năng để bổ sung.

• Estrogen tổng hợp
• Estrogen sinh học
• Premarin, chứa Estrogen từ nước tiểu của ngựa cái đang mang thai

7. Các liệu pháp Estrogen

Liệu pháp Estrogen giúp kiểm soát các triệu chứng mãn kinh như một phần của liệu pháp hormone, mà chúng ta hay biết đến với tên gọi là liệu pháp thay thế hormone.

Việc điều trị có thể chỉ bao gồm Estrogen (liệu pháp thay thế Estrogen, hoặc ERT), hoặc nó có thể bao gồm sự kết hợp của Estrogen và Progestin, một dạng tổng hợp của progesterone.

Điều trị bằng hormone có sẵn dưới dạng viên uống, xịt mũi, miếng dán, gel bôi da, thuốc tiêm, kem bôi âm đạo hoặc vòng.

Có thể giúp giải quyết các tình trạng sau:

• Nóng bừng
• Khô âm đạo
• Cảm giác đau rát khi quan hệ
• Thay đổi tâm trạng
• Rối loạn giấc ngủ
• Sự lo ngại
• Giảm ham muốn tình dục

Nó cũng có thể giúp giảm nguy cơ loãng xương cho những phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh.

Các tác dụng phụ bao gồm:

• Đầy hơi
• Đau vú
• Đau đầu
• Chuột rút chân
• Khó tiêu
• Buồn nôn
• Chảy máu âm đạo
• Giữ nước, dẫn đến sưng tấy

Một số loại liệu pháp hormone cũng có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, đông máu, ung thư tử cung và ung thư vú. Nên đến các bác sĩ để tư liệu liệu pháp estrogen có phù hợp với bạn hay không.

Ngoài mãn kinh, liệu pháp estrogen cũng có thể giúp giải quyết:

• Suy buồng trứng nguyên phát
• Các vấn đề buồng trứng khác
• Một số loại mụn
• Một số trường hợp ung thư tuyến tiền liệt
• Dậy thì muộn trong hội chứng Turner

Nồng độ Estrogen có thể làm tăng nguy cơ và sự tiến triển của một số loại ung thư vú. Một số phương pháp điều trị bằng hormone ngăn chặn hoạt động của Estrogen như một cách làm chậm hoặc ngừng sự phát triển của ung thư.

Liệu pháp nội tiết không dành cho tất cả mọi người. Tiền sử gia đình bị ung thư vú hoặc các vấn đề về tuyến giáp có thể bị tác động xấu với việc sử dụng hormone. 

7.1. Chuyển giới nữ

Bác sĩ có thể kê toa Estrogen như một phần của liệu pháp cho người được chỉ định là nam khi sinh muốn chuyển sang nữ. Người đó cũng có thể cần điều trị kháng Androgen.

Estrogen có thể giúp một người phát triển các đặc điểm sinh dục phụ nữ, chẳng hạn như ngực và hạn chế sự hình thành lông ở nam giới.

7.2. Kiểm soát sinh sản

Thuốc tránh thai chỉ chứa Estrogen và Progestin tổng hợp hoặc chỉ chứa Progestin.

Một số loại ngăn ngừa thụ thai bằng cách ngừng rụng trứng và chúng thực hiện điều này bằng cách đảm bảo rằng mức độ hormone không dao động trong suốt cả tháng.

Chúng cũng làm cho chất nhầy ở cổ tử cung trở nên đặc quánh khiến tinh trùng không thể gặp được trứng.

Các công dụng khác bao gồm giảm các triệu chứng tiền kinh nguyệt và giảm mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá liên quan đến hormone.

Thuốc tránh thai có thể làm tăng nguy cơ:

• Đau tim
• Đột quỵ
• Máu đông
• Thuyên tắc phổi
• Buồn nôn và ói mửa
• Đau đầu
• Chảy máu âm đạo  bất thường
• Thay đổi cân nặng
• Căng và sưng vú

Sử dụng thuốc tránh thai có nhiều rủi ro hơn đối với phụ nữ hút thuốc hoặc trên 35 tuổi. Sử dụng lâu dài cũng có thể dẫn đến nguy cơ ung thư vú cao hơn.

7.3 Khi nào nên đi khám bác sĩ? 

Bạn nên luôn gặp bác sĩ phụ khoa mỗi năm một lần để khám sức khỏe định kỳ. Nhưng đừng đợi đến kỳ kiểm tra hàng năm nếu bạn đang gặp các triệu chứng bất thường. Hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng:

• Giảm ham muốn tình dục
• Khô âm đạo hoặc đau khi quan hệ tình dục
• Mất kinh hoặc chu kỳ kinh nguyệt ngày càng không đều
• Khó thụ thai
• Đau vùng xương chậu
• Rụng tóc hoặc mọc tóc trên mặt hoặc thân của bạn
• Trầm cảm sau khi sinh
• Các triệu chứng mãn kinh kéo dài.

7.4 Biện pháp tự nhiên để cân bằng nội tiết tố nữ

Con người đã sử dụng các chất bổ sung tự nhiên để điều trị sự mất cân bằng nội tiết tố trong hàng nghìn năm.

Tuy nhiên, không có biện pháp tự nhiên nào đã được chứng minh một cách nhất quán trong các nghiên cứu lâm sàng để điều trị sự mất cân bằng nội tiết tố và nguyên nhân của chúng, ngoài việc thay đổi lối sống.

Các chất bổ sung tự nhiên thường được sử dụng để giảm các triệu chứng liên quan đến sự mất cân bằng nội tiết tố bao gồm:

• Dầu cohosh đen, đương quy, cỏ ba lá đỏ, và dầu hoa anh thảo điều trị chứng bốc hỏa do mãn kinh
• Nhân sâm trị cáu gắt, lo lắng và rối loạn giấc ngủ do mãn kinh

Thay đổi lối sống có thể giúp giảm khả năng và các triệu chứng của sự mất cân bằng nội tiết tố bao gồm:

• Duy trì cân nặng cơ thể khỏe mạnh
• Chế độ ăn uống bổ dưỡng và cân bằng
• Tập thể dục thường xuyên
• Vệ sinh cá nhân, chú trọng những vùng tiết nhiều dầu tự nhiên như mặt, cổ, lưng, ngực.
• tránh các yếu tố gây bốc hỏa, chẳng hạn như  thức ăn và đồ uống cay, nhiều hoặc nóng
• Tránh căng thẳng
• Tập yoga, thiền 
• Hạn chế thực phẩm có đường và carbohydrate tinh chế
• Tránh thực phẩm đóng gói
• Thay thế chảo chống dính cũ bằng chảo gốm
• Sử dụng hộp thủy tinh để đựng và hâm nóng thức ăn và đồ uống
• Hạn chế sử dụng các sản phẩm tẩy rửa có chứa hóa chất độc hại như thuốc tẩy
• mua rau quả chưa phun thuốc trừ sâu, hóa chất thúc chín.
• không cho thực phẩm và đồ uống vào lò vi sóng bằng nhựa

8. Kết luận

Gần như tất cả mọi người đều trải qua ít nhất một hoặc hai giai đoạn mất cân bằng nội tiết tố trong suốt cuộc đời của họ.

Sự mất cân bằng nội tiết tố thường gặp trong giai đoạn dậy thì, kinh nguyệt và mang thai. Nhưng một số người bị mất cân bằng nội tiết tố liên tục, bất thường.

Sự mất cân bằng nội tiết tố nữ là do các yếu tố bên ngoài, chẳng hạn như căng thẳng hoặc thuốc hormone. Tuy nhiên, sự mất cân bằng nội tiết tố nữ cũng có thể do bất kỳ tình trạng bệnh lý nào tác động hoặc liên quan đến hệ thống nội tiết hoặc các tuyến.

Nên đi đến bác sĩ khi gặp các triệu chứng kéo dài không giải thích được, đặc biệt là những triệu chứng gây đau, khó chịu hoặc cản trở các hoạt động hàng ngày.